...writings of Kanak Mani Dixit published in various media
नेपाल विविधताको देश हो भने परिकार पनि विविध हुनुपर्ने हो । रहेछ ! गएको वैशाख–जेठमा केदार र किरण शर्मा दम्पतीको ‘ज्यूनार दौडाहा’ चल्यो ४० दिन, मुख्यतः सार्वजनिक बसको खाँदाखाँद यात्रामा । यसबाट मुलुकभरिका परिकारको विविध प्रसङ्ग र स्वाद हामीले चाख्न पायौं, हिमाल को २९ असार–४ साउन र त्यसपछिका केही अंकमा । जनसमुदायको हिसाबले नेपाल संसारकै विविधतापूर्ण मुलुकमध्ये
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (२४-३० कात्तिक, २०७६) बाट मनोभावनात्मक एकीकरणको खोजी: मधेशी समुदायको हिमालसँगको सम्बन्ध र समावेशिताको यात्रा । नेपालको हिमालयबारे आमजनमा गौरव त छ, तर जानकारी कम । जस्तै, ‘सगरमाथा हाम्रो’ भन्न रुचाउने हामी यस चुलीको आधाउधी उत्तर मोहडा तिब्बत/चीनमा पर्ने तथ्य भुल्दछौं । पोखराबाट अन्नपूर्ण शृंखला देखिंदा माछापुच्छ्रे नचिन्ने कोही भएन, तर गङ्गापूर्ण, लमजुङ हिमाल, अन्नपूर्ण १–२–३–४
Read More
Has it become difficult to speak truth to power and hold the powerful to account in today’s India. Nandita Haskar, Kanak Mani Dixit and Harsh Mander share their views at Sahitya Aaj Tak English 2019.
हिमाल खबरपत्रिका (१० – १६ कात्तिक, २०७६) बाट शिक्षाविद् तथा दार्शनिक पाओलो फ्रेरेले शिक्षा नै व्यक्तिगत स्वतन्त्रता र सामाजिक अग्रगमनको कसी हो भन्दै विचार पोखेथे, सन् १९६० को दशकताका । फ्रेरेको दर्शनले प्रभावित विकास (‘डिभेलप्मेन्ट’) को पहिलो दशकतिर विदेशी सहायता संस्थाहरूलाई प्रेरित गर्यो, नेपालमा प्रौढ शिक्षाको आवश्यकता देखायो । यी संस्थामध्ये स्वीस सहायता नियोग (साटा) ले चरिकोट,
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (३ – ९ कात्तिक, २०७६) बाट महाअभियोग प्रक्रियाबाट विक्षिप्त डोनल्ड ट्रम्प जति छिटो अमेरिकी राष्ट्रपति पदबाट हटाइन्छन्, विश्वलाई उत्तिाकै राहत मिल्नेछ। जब हवाईजहाज पाइलटको नियन्त्रण बाहिर जान्छ र उलटपलट गर्दै जमीनतिर झर्दछ, उड्डयनको भाषामा यस्तो अवस्थालाई ‘टेलस्पिन्’ भनिन्छ । टेलस्पिन्मा जहाज र यात्रु बचाउन प्रायः असम्भव हुन्छ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्प अहिले यस्तै ‘टेलस्पिन्’
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (२६ असोज – २ कात्तिक, २०७६) बाट जतिवेला ‘भिजिट नेपाल २०२०’ विशेष वर्षको घोषणा गरियो, नीतिनिर्माता मात्र होइन आम नागरिकलाई पनि लागेको थियो– तयारीका लागि समय पर्याप्त छ । तर, काम त्यस हिसाबले अघि बढेन । सरकार बलियो भए पनि सोचेजस्तो राजनीतिक स्थिरता आएको छैन । सबल राजकाजका लागि अझै केही समय लाग्ने
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (१२-१८ असोज, २०७६) बाट ‘माथिल्लो कर्णाली’ अझै बनेन। बनाउलान् ? कस्तो बनाउने ? बनाउने कि नबनाउने ? मुलुकका अनुभवी, निवृत्त तथा बहालवाला प्रशासक, प्राविधिक, प्राज्ञिक र कूटनीतिज्ञको थलो हो एनएनएसडी अन्लाईन ‘डिस्कसन् ग्रुप’ जो पत्रकार र वातावरणविद् अर्जुन ढकालले केही वर्षदेखि सञ्चालन गर्दै आएका छन् । अफसोच, यो महत्वपूर्ण डबलीमा हुने गरेको छलफल मूलधार मिडियामा
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (५ -११ असोज, २०७६) बाट बाक्लो मानव बसोबासका कारण वन्यजन्तुको ‘ह्याबिट्याट’ बिथोलिएको छ, नत्र भूटानका पहाडमा जस्तै नेपालका डाँडाहरूमा पनि पाटेबाघ भेटिने थिए। नेपालको पहाडी भेकमा, सामुदायिक जङ्गल बाक्लिएको बेला, ‘बाघ’ देखिएको खबर बढ्दो छ । तर पाटेबाघ, अर्थात् ‘रोएल बेङ्गाल टाइगर’ समथरका जङ्गल बाहेक चुरेभन्दा माथिको महाभारत लेकमा बसोबास गरेको प्रमाण छैन ।
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (२९ भदौ – ४ असोज, २०७६) बाट मानव उत्पत्ति र बसाइँसराइको विषय अति नै ‘राजनीतिक’ हुने गर्छ, किनकि जसमा पनि ‘शुद्ध’ नश्लको चाहना हुन्छ, भए/नभएको मिथ्या गुथेर आफ्नो पहिचान पृथक् र पवित्र बताउने मनसाय हुन्छ । आर्यहरू दक्षिण एशियाली महाद्वीपमा आइपुगेर नयाँ सभ्यता भित्र्याएको र पुरानो ‘अस्ट्रालोइड’ समुदायलाई दक्षिण उपमहाद्वीपतर्फ धकेलेको धेरैको बुझाइ छ ।
Read More
हिमाल खबरपत्रिका (२२-२८ भदौ, २०७६) बाट ‘राष्ट्र राम्रो बनोस्; नियम–कानून पालना र समाज जागरुक होस्’ भनिरहने हामी नागरिक आफैं चाहिं कस्ता रहेछौं नि ! भनिन्छ — नेपालीहरू अराजक छन्, नियम पालना गर्दैनन्, बसभाडा तिर्न रुचाउँदैनन्, नक्कली विद्यार्थी परिचय पत्र बोक्छन्, ‘क्यू’ मा बस्नेको खिलाफमा छन्, आदि । तर, मेरा एक मित्र छन्, जसको दर्शनको आधार
Read More